Het verhaal van Dennis

“Het leven is als een bos, rechtdoor kan nooit.”

Dit citaat van Oleg Popov is heel toepasselijk op het levensverhaal van Dennis van Elten, dat op een gegeven moment een onverwachte wending nam.

Dennis kwam 45 jaar geleden in Groningen ter wereld, maar groeide op in Nieuwegein. Als twintiger verhuisde hij naar Utrecht, waar hij een HBO-studie voor docent Engels volgde en daarnaast een bijbaantje als telemarketeer had.
Na het overwinnen van enkele depressies en andere uitdagingen die het leven in een rap tempo op hem afvuurde, werd tien jaar geleden de diagnose NAH ofwel Niet Aangeboren Hersenletsel bij hem vastgesteld. Dit zette zijn leven totaal op zijn kop. Deze beperking bleek hij ook nog eens al in de eerste maanden van zijn leven te hebben opgelopen. Alles wat hij ‘normaal’ vond, bleek ineens heel anders te zijn. Sindsdien is hij afgekeurd en leeft hij van een uitkering. Maar Dennis zit niet graag stil en is tegenwoordig actief als voorzitter van het Platform van de Armoedecoalitie en Cliëntenraad WMO Utrecht. Daarnaast maakt hij deel uit van het bestuur van Solgu (Stedelijk Overleg Lichamelijk Gehandicapten) en Hoi Utrecht.

Tijdens zijn jeugd speelde gebrek aan geld niet echt een rol. Als kind van een alleenstaande ouder heeft hij namelijk nooit iets van enige geldzorgen gemerkt. Op de een of andere manier wist zijn moeder blijkbaar de eindjes goed aan elkaar te knopen. Wel besefte hij toen al, dat veel dingen die voor andere heel gewoon zijn – zoals op vakantie, uit eten of naar de bioscoop gaan – eigenlijk pure ‘verwennerij’ zijn en daardoor voor hem als een vorm van ‘luxe’ voelen.

Vandaag de dag ligt dat anders: het moet nu rondkomen van een WIA-uitkering aangevuld tot het sociaal minimum. Gelukkig heeft hij een woning met een lage huur, zodat in zijn geval niet de helft van zijn inkomen aan huur wordt opgeslorpt. Toch kan hij tot op de dag van vandaag zich amper uitjes e.d. luxe permitteren. Zo gaat Dennis voor een vakantie niet echt weg – en zeker niet naar het buitenland.

Dat klinkt alsof je nog steeds moet puzzelen om rond te komen. Waar loop je tegen aan?

“Het is en blijft krap: ik kan mij geen zodoende geen uitspattingen veroorloven. Mijn grootste probleem is echter, dat ik graag groter wil wonen. Ik heb namelijk een woning met een extra slaapkamer nodig voor als mijn zoontje bij mij komt slapen. Maar op basis van mijn inkomen krijg ik dat niet voor elkaar. Daarnaast zie ik regelmatig cursussen op het gebied van persoonlijke ontwikkeling – denk aan yoga of mindfulness -, die me wel wat lijken maar niet kan betalen: ze zijn gewoonweg te duur. Waar ik als laatste tegen aanloop, is dat je, wanneer je een nieuwe relatie aan wil gaan, het wel/niet hebben van werk en de hoogte van je inkomen toch vaak een punt vormen. Vaak heeft dan zo’n date er een bepaald oordeel over.”

Kamp je met schulden?

“In mijn leven heb ik drie keer een periode in de schulden gezeten, waarvan de eerste keer mijn eigen schuld was. Ik kon toen namelijk nog niet goed met geld omgaan en had te enthousiast een lening afgesloten. Mijn moeder heeft mij toen uit de (financiële) put geholpen. De tweede keer, omdat mijn partner en ik heel snel en opeens met dalende inkomsten te maken kregen, maar de vaste lasten wel hetzelfde bleven, zodat er achterstanden ontstonden. De derde keer tenslotte was te wijten aan het UWV. Die nam er uitgebreid de tijd voor om mijn WIA-aanvraag te beoordelen. Na een half jaar waren ze er pas uit… Al die tijd zat ik zonder inkomen en leefden we van het inkomen van mijn toenmalige partner. En je raadt het al: de schulden bouwden zich toen razendsnel weer op. Naderhand werd deze uitkering met terugwerkende kracht toegekend en konden we een groot deel van de schulden aflossen. De rest is via betalingsregelingen gegaan.”

Waar krijg jij de kriebels van?

“Ik stoor me mateloos aan mensen, die te pas en te onpas klagen dat vakantie of andere luxe uitjes voor hen even niet mogelijk zijn. Die hele consumeersamenleving staat mij sowieso tegen. We veranderen steeds meer in ‘consumens’.”

Welke tip zou je iedereen willen meegeven?

“Neem in het leven niets als vanzelfsprekend aan: het kan zo verdwenen of afgelopen zijn. Kijk eens hoe mijn leven er door de NAH er nu eruitziet. Schaam je verder niet voor je situatie, want je bent niet de enige.”