Schaamte is een luxe die ik me niet kan permitteren
Kamerleden NSC en CU op werkbezoek in Utrecht
Sandra Palmen (NSC) en Don Ceder (CU) hebben als Kamerleden ‘Armoede en Schulden’ in hun portefeuille. De Landelijke Armoedecoalitie nodigde ze uit voor een werkbezoek in Utrecht. Daar ontmoetten ze ervaringsdeskundigen en professionals uit het sociaal domein.
Wethouder Linda Voortman van Utrecht ontvangt de delegatie in de Sociale Winkel in Leidsche Rijn, waar inwoners met een laag inkomen via een puntensysteem kunnen winkelen. Het is een voedselbank in een modern jasje.
Bestaanszekerheid & financiële hulp
Tijdens het bezoek staat de vraag centraal: wat is er nodig om bestaanszekerheid te realiseren? Hoe kan het beleid rond schuldhulpverlening – met oplossingen die al gereed staan – ingrijpend verbeteren? De Kamerleden gaan in gesprek met wethouder Voortman van Utrecht. Zij schetst hoe Utrecht gezinnen ondersteunt. Lokaal armoedebeleid is vooral pleisters plakken, zegt ze. ‘Het grondprobleem is dat de uitkering en het minimumloon te laag zijn.’
Loonsverhoging levert niets op
Winkelbeheerder Sabiet Balwant-gir vertelt wie er langskomen in de winkel. Vooral mensen met een beperking en ouderen blijven langere tijd afhankelijk van de winkel, ziet ze. Vanessa, alleenstaande moeder met drie kinderen, heeft werk. Maar ze vertelt de Kamerleden dat loonsverhogingen voor haar negatief uitpakken omdat ze toeslagen verliest. Fatma Koser Kaya van de Landelijke Cliëntenraad onderstreept Vanessa’s verhaal. ‘Als je naast een uitkering inkomen hebt en toeslagen, dan zit je in het oog van de storm.’ Het is heel belangrijk dat er een eenvoudiger stelsel komt.
Leven in een kaartenhuis
Sociaal raadvrouw Isa Verschoor komt de ervaring van Vanessa ook vaak tegen. ‘Het aantal mensen dat in de problemen komt is echt gestegen. Het leven van mensen met flexbanen en zzp’ers is als een kaartenhuis: valt er één ding om, dan hebben ze de rest van de maand meteen een probleem.’
Dennis van Elten en Saskia Brandewijn, twee ervaringsdeskundigen de Armoedecoalitie Utrecht en van Ieder(in), de vereniging voor mensen met een chronische ziekte of beperking, vertellen over de belemmeringen die ze tegenkomen en de extra kosten die het leven met een chronische ziekte of beperking met zich meebrengt. Problemen rond het eigen risico, eigen bijdragen, elektriciteit en allerlei andere bijkomende kosten die nodig zijn om volwaardig mee te kunnen doen. Schaamte is voor hen een luxe die ze zich niet kunnen permitteren. Beleidsmedewerker Marijke Hempenius van Ieder(in) vult hun ervaringen aan. Duidelijk wordt dat de bestaanszekerheid voor deze groep al een aantal jaar onder druk staat. De arbeidsparticipatie ligt behoorlijk lager, de kosten van levensonderhoud zijn behoorlijk hoger. Per gemeente lopen de tegemoetkomingen sterk uiteen.
Acht jaar geldstress
Hanny de Jong vertelt de Kamerleden hoe ze in de schulden kwam en hoe ze via de Wsnp er weer uit kwam. ‘Het moment dat je een schone lei hebt is met geen pen te beschrijven.
Na acht jaar geldstress was ik vrij!’ vertelt Hanny. Ook in de financiële hulpverlening zijn de gemeentelijke verschillen groot. Te groot, vertelt NVVK-directeur Geert van Dijk. Hij noemt armoedebestrijding essentieel. Het voorkomt dat financiële hulpverleners ‘blijven dweilen met de kraan open’.
Brief
De Landelijke Armoedecoalitie stuurde op de dag van het werkbezoek een brief aan woordvoerders sociale zekerheid en werkgelegenheid.